YazarlarYeşeriyorum

Üçüncü Köprü macerasının tarihi – Özgecan Kara

0

Başbakan Tansu Çiller’in Japonya gezisi dönüşünde kendisine 3’üncü Boğaziçi köprüsü için müjde verdiğini söyleyen Erdoğan: “3’üncü köprü İstanbul için cinayettir. Kuzey bölgemizde kalan yeşil alanların imara açılarak katledilmesinden başka bir şey değildir. İnşallah bu cinayet bitmeden hükümet değişir.”

Recep Tayyip Erdoğan, 20 Mart 1995

Yazarın notu: Bu yazıyı, bir inat (rant?) uğruna katledilecek ağaçları, canları düşünerek, içim sızlayarak yazdım. 3. Köprü’nün tarihini incelediğimizde de görülüyor ki “en iyisini ben bilirim” ve “yaptım oldu” zihniyetleri ideolojilerin üstünde. “Bunlar nereden bilirler, biz en iyisini biliriz, bugüne kadar kaç esere imza atmışlar, bunların çakılı bir kazığı bile yok vb.” argümanlar köprü savunmasında 1998’den beri kullanılıyor. Bu zihniyet Türk siyasetinin kültürü, normu haline gelmiş ve maalesef bizim sonumuz olacak.15 senelik süreçte defalarca güzergahı değişen ve zaten bu değişimin bu kadar kolay yapılması nedeni hiçbir plana, hiçbir çevre raporuna dayandırılmayan, haritadan yer seçilerek yapılan bir inşaat ve sonradan uydurma imar planlarıyla torunlarımızın kaderini çiziliyor.

Üçüncü köprüyü ilk kim dillendirdi?

03 Haziran 1998: 3. Köprü yapılacak o kadar! Bayındırlık Bakanı Yaşar Topçu, Üçüncü Boğaz Köprüsü’nün Arnavutköy-Kandilli arasında yapılacağını, bu konuda sivil kuruluşların ya da Koruma Kurulu’nun eleştirilerinin göz önüne alınmayacağını söyledi. “Tarihi doku yok olacakmış. Proje kentin imar planına aykırıymış. Nereden biliyorlar Boğaz’ın katledileceğini? Bunlar şehirciliği, köprünün kente zarar vereceğini nereden biliyorlar? Bugüne kadar kaç esere imza atmışlar? Herkes ağzına geleni söylüyor. Bilmeden konuşuyorlar.”[1]

10 Haziran 2001: Arnavutköylülerden 3. Köprü’ye hayır Şenliği: Arnavutköy Semt Girişimi, İstanbul Boğazı’na 3. köprü yapılması yönündeki istemlerin tekrar gündeme gelmesini protesto amacıyla şenlik düzenledi.[2]

31 Mayıs 2002: Akcan, Arnavutköy-Beylerbeyi arasına yapılması düşünülen 3’üncü Boğaz Köprüsü’nün 2005 yılına yetiştirileceğini açıkladı.[3]

05 Haziran 2002: Akcan: Boğaz’a 3.Köprü kaçınılmaz. 3. Boğaz köprüsünün istimlak bedelleri dikkate alındığında mevcut iki köprü arasında inşa edilebileceğini söyledi. Güzergahın milli emlak arazilerinden geçebilmesi için Arnavutköy civarından geçmesi gerektiğini belirten Akcan, Arnavutköy’de 4-5 kişinin keyfi kaçacak diye bu projeden vazgeçilmesi düşünülemez.[4]

http://www.milliyet.com.tr/content/interaktif/kopru.html

Ecevit’in 3 partili koalisyonunda Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlıkları hükümet düşene kadar 3. Köprü üzerinde fikir birliğine varamadı.

03 Kasım 2002 seçimleriyle iktidara gelen AKP iktidarında Şubat 2003’te 3. Köprü projesinin askıya alındığı açıklandı.[5]

09 Nisan 2003: “Yap-işlet-devret” modeliyle inşaası öngörülen 3. köprü projesi için, yeniden DPT’nin onayına başvuruldu.[6]

04 Haziran 2003: Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), 3. boğaziçi köprüsü projesinin, İstanbul Büyükşehir Belediyesi koordinatörlüğünde yürütülmesi halinde, yatırım programına alınması yönünde izin verebileceğini bildirdi.[7]

Recep Tayyip Erdoğan: “3’üncü Köprü’ye evet ama Arnavutköy-Kandilli arasinayapilirsa katliam olur, Rumeli Hisari ile Anadolu Kavagiarasinayapalim.”[8]

18 Ağustos 2004: İstanbul Boğazı’na üçüncü köprünün yapılması için ekonomi yönetiminin yaptığı görüşmeler hızlandı. Sarıyer-Anadolu Kavağı arasında yapılacak köprünün maliyeti 1.2 milyar doları buluyor.[9]

23 Ağustos 2004: Yiğit Bulut Radikal’deki köşe yazısında haklı sorular soruyor: 2001’de 700 milyon dolara mal olacağı öngörülen köprü maliyeti 2004’te 1.2 milyar doları nasıl buluyor? [10]

20 Ekim 2005: İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi, Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından önerilen, ancak 3 yıldır bekletilen Boğaz’a 3’üncü köprü teklifini onayladı.İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, İstanbul Boğazı’ndaki iki köprü arasında karayolu taşımacılığı yapacak 3. köprünün yapılmasını bir mimar olarak doğru bulmadığını bildirdi, yetkisini kullanarak kararı veto etti. [11]

07 Kasım 2005: 2-B yeniden geliyor[12]

08 Kasım 2005: 3. Köprü ihalesi 2006’da. Erdoğan, ‘Kuzeyde üçüncü köprüye ihtiyaç var. Bu faaliyete geçince diğer iki köprüden ağır vasıta geçişi yasaklanacak. Bu köprü Karadeniz Otoyolu’nun da İstanbul’a bağlantısı olacak. İhaleyi 2006’da yapabiliriz. Böylece İstanbul’un kuzeyi yeniden düzenlenecek’ diye konuştu.[13]

11 Kasım 2005: Köprülere 2.Kat önerisi Karayolları Genel Müdürlüğü’nde kabul görmedi. [14]

31 Ağustos 2007: “2007 Eylül sonuna kadar Başbakan Tayyip Erdoğan (güzergah) kararını verecek. Vakit kaybetmeden ihalesini açacağız ve en geç 2008 Ocak ayında köprünün yapımı başlamış olacak. Ve yüzde 90, Rumeli Kavağı-Beykoz/Yuşa Tepesi arasında üçüncü köprümüze kavuşacağız.” [15]

03 Eylül 2008: İşte 3.Köprünün güzergahı: Tarabya-Beykoz. [16]

29 Haziran 2009: Binali Yıldırım: Nihayet 3. Köprü güzergahında karara vardık, 3. Köprüyü yapacağız. Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinin kuzeyinde olacak [17]

11 Temmuz 2009: Yeşiller Partisi 3.Köprüye karşı Ortaköy’de[18] Eylem görüntüleri (dikkat NTV): http://video.ntvmsnbc.com/ucuncu-kopru-protestosu.html

19 Ağustos 2009: Topbaş: 3. KöprüTrabya-Beykozarasında[19]

20 Ağustos 2009:

ŞehirPlancılarıOdası İstanbul ŞubeBaşkanı Erhan Demirdizen: “Biz İstanbul ulaşımındaköprününçözümolmadığını, başındanberibilimselverileredayanaraksöylüyoruz. BelediyeBaşkanımızınaçıklamalarınadikkatedilirse; güzergahınBaşbakan, UlaştırmaBakanıvekendisitarafındanhelikopterlebelirlendiğinisöylüyor.Yani Bu 3. Boğazköprüsüvegüzergahyolu, herhangibirbilimselçalışamayadayanmıyor.”[20]

Orman Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Besim Sertok: “Bu güzergâh İstanbul’un her iki yakasında ormanlık alan, su havzaları, doğal alan ve tarlalarda ciddi tahribatlara yol açacak”.

İTÜ Ulaştırma Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Haluk Gerçek: “Bu projenin kendi yaratacağı trafik dışında, mevcut köprülerdeki trafik tıkanıklığına fazla bir faydası olmayacak. Bu köprü de bir süre sonra mevcut iki köprü gibi tıkanacak.”

WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) Genel Müdürü Filiz Demirayak: “Beykoz ve Sarıyer ormanları büyük ölçüde parçalanacaktır. İklim değişikliğiyle mücadelede ve uyum sağlama sürecinde kentsel ormanlar, su temin, karbon tutma ve mikroklima özellikleriyle önemliyken, bugün 3. köprü ve onun bağlantılı yolları üzerinde yapılan konut projeleri ve arazilerin el değiştirmesi süreçlerine kurban edilmek istenmesi yine kamu yararına aykırıdır.”[21]

Eski İstanbul Metropolitan Planlama Koordinatörü Prof. Dr. Kaptan: “Biz 3. köprüye karşı çıktık, Topbaş bizi destekledi ama sonunda hükümete göre tavır belirledi”[22]

İnşaat Mühendisleri Odası(İMO), Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminde üçüncü köprü için “cinayet” dediğini anımsatarak, Erdoğan’ın üçüncü köprüye için onay vererek “üçüncü cinayetin” ortağı olduğunu savundu.[23]

31 Ağustos 2009: Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, Çinlilerin 3. Boğaz Köprüsüne talip olduklarını belirterek, “Boğaz Köprüsünün ihalesine ister yüklenici olarak ister Türk firmasıyla ortak girmek ya da finasman desteği sağlamak istiyorlar” dedi.[24]

29 Nisan 2010: İşte 3. Köprü’nün kesin güzergahı: Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, 3. Boğaz Köprüsü geçişinin de dahil olduğu Kuzey Marmara Otoyolu Projesi’nin Garipçe ve Poyraz mevkisi arasında olduğunu bildirdi.Bakan Yıldırım, projenin yaklaşık maliyetinin kamulaştırma bedeli ile birlikte 6 milyar dolar civarında olduğunu ifade ederek, ”Hesap edilen kamulaştırma bedeli 1 ile 1.5 milyar dolar arasında konulmakta” dedi.[25]

03/05/2010: Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul’a yapılması planlanan 3. köprüye karşı çıkanları, “Bu zihniyeti anlamak mümkün değil. Çünkü bunların bu ülkede çakılı bir tek kazığı bile yok” sözleriyle eleştirdi.[26]

07/05/2010: 3. Köprünün ismi ne olsun? İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, İstanbul’da yapılması planlanan 3. köprünün isminin halka sorulmasında fayda olduğunu düşündüğünü söyledi.[27]

05/06/2010: Köprü için 1.6 milyon ağaç kesilecek: Yeşiller Partisi, ‘İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü’nün yazısına göre’ üçüncü köprü için İstanbul’da en az 1.6 milyon ağacın kesileceğini iddia etti. Köprü için düşünülen güzergâhın yakınında, 1997’den beri süren yol yapımı için bugüne kadar 900 bine yakın ağaç kesildi bile.[28]

02/10/2010: 2 Milyon İstanbullu 2 Milyon Ağaç İçin Buluştu: İstanbul Boğazı’na üçüncü köprü projesini protesto eden binlerce kişi İstanbul Boğazı’nın 22 ayrı noktasında toplanarak, ellerinde mumlarla eylem yaptı. Projeye kişisel ve meslek odalarından itirazların sayısı da 1600’ü buldu.[29]

06/10/2010: 2 Milyon İstanbullu Galata Köprüsü’nde: Yeşiller Partisi’nin, İstanbul Boğazı’na üçüncü köprü projesini protesto amacıyla başlattığı ”2 Milyon İstanbullu” kampanyası kapsamında Galata Köprüsü’nde toplanan bir grup, yapılmasına karşı oldukları 3′üncü köprünün 2 milyon ağacın yok olmasına neden olacağını söyleyerek Galata Köprüsü üzerinde eylem yaptı.[30]

17/02/2011: Kültür Bakanlığı, yeni köprünün geçeceği Garipçe köyü mevkiindeki tarihî eserleri özel sektöre açıyor. Boğaz’a nazır Garipçe Kalesi ile Garipçe Kulesi, “Kültürel Amaçlı Özel Tesis” olarak 49 yıllığına kiralanacak. İhale için son başvuru tarihi 25 Mart 2011.[31]

16/04/2011: Nükleer ve 3.Köprü ÇED’den muaf: Nükleer santrallar, 3. köprü, Gebze-İzmir otobanı, Ilısu Barajı gibi dev projelere Çevresel Etki Değerlendirmesi muafiyeti getirildi.[32]

15/08/2011: 3.Köprü ihalesi ertelendi: Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü 3. Boğaz Köprüsü’nü de kapsayan Kuzey Marmara Otoyolu Projesi’nin ihale tarihini 10 Ocak 2012’ye erteledi.[33]

27/08/2011: Bilirkişi: 3.Köprüye hayır: Büyükşehir Belediyesi’nin, Boğaz’a 3. köprüyü de içeren Kuzey Marmara Otoyolu planına karşı açılan davada bilirkişi, köprünün uygun olmadığı yolunda görüş bildirdi.[34]

10/01/2012: 3.Köprü ihalesi sil baştan: 3. köprü yapımını da içeren Kuzey Marmara Otoyolu ihalesine şartname alan 18 firmadan hiçbiri teklif vermedi.[35]

15/01/2012: Binali Yıldırım: 3.Köprü özkaynakla yapılacak: Binali Yıldırım, 10 Ocak’ta ihalesi yapılan ancak teklif gelmediği için askıya alınan 3. köprü projesinin özkaynaklarla yapılacağını açıkladı.[36]

28/01/2012: Az araç geçerse fatura devlete: İstanbul’a yapılacak üçüncü köprü için garantiyi kimin vereceği tartışılıyor. Hazine ya da Karayolları Genel Müdürlüğü’nün garanti vermesi beklenen projede köprüden az sayıda araç geçerse farkı garantör kapatacak.[37]

20/04/2012: 3.Köprü için beş teklif verildi: İstanbul Boğazı’na inşa edilecek 3. Köprü’nün yapımını da içeren ‘Kuzey Marmara Otoyol Projesi’ ihalesinin ikinci ayağı bugün gerçekleşti. İlki iptal edilen ihale için şartname alan 11 firma ve konsorsiyumdan beş tanesi teklif verdi ancak biri eksik evrak nedeniyle reddedildi.[38]

30/05/2012: 3.Köprü kazananı belli oldu: İstanbul Boğazı’na inşa edilecek 3. Köprü’nün yapımını da içeren ‘Kuzey Marmara Otoyolu Projesi’nin Odayeri-Paşaköy (3. Boğaz Köprüsü dahil) Kesimi’nin ihalesini İçtaş-Astaldi ortaklığı kazandı. Ortaklık yapım ve işletme süresi dahil 10 yıl 2 ay 20 günlük teklif verdi.[39]

13/07/2012: İşte 3.Köprü: Binali Yıldırım, 3. köprünün ilklerle anılacağını söyledi.[40]

13/07/2012: ekşisözlük: “Sonuna, dibine kadar karşı olduğum köprüdür. ihaleye girecek bir ortaklığa teklif hazırlayan gruptan biriyim. anadolu yakasının metrajını ben yaptım. dolayısı ile bütün şartname ve güzergahlara hakimim. kimsenin bilmediği bir gerçek var ki o da gönderilen şartnamenin, 1. ve en önemli maddesinde inananlar için büyük ibretler vardır. o madde der ki “karayollarının gönderdiği güzergah üzerinde çalışılacak, alternatif güzergahlar üretilmeyecek, alternatifler üzerinde çalışan firmaların dosyaları direk olarak elenecektir.” bu cümlenin meali, “biz güzergahı çizdik, arsaları parselledik, bunun dışında başka bir şey yapmayın çizeriz”

22/02/2013: 3. köprü 3 dolar: Ulaştırma Bakanı Yıldırım, yapımı süren 3. köprüden geçiş ücretinin 3 dolar, yaklaşık 5 lira olacağını açıkladı. Yıldırım, köprünün 2 yıl 6 ayda biteceğini söyledi.[41]

30/05/2013: 3.Köprü’nün adı Yavuz Sultan Selim: 3. köprü projesinin temeli Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından atıldı. Garipçe’de yapılan temel atma törenine Hayrünnisa Gül ve Emine Erdoğan kol kola geldi. Cumhurbaşkanı Gül, 3. Köprü’nün adını açıkladı: Yavuz Sultan Selim Köprüsü[42]

12/07/2013: 3. Köprü yanlış yere mi yapıldı?:AKP’nin Yavuz Sultan Selim adını vermesiyle büyük tepki toplayan 3. köprünün, projede belirtilen yerin dışında yanlış bir noktada yapıldığı ortaya çıktı.[43]

13/07/2013: 3. Boğaz Köprüsü güzergahına rötuş[44]

Özgecan Kara


More in Yazarlar

You may also like

Comments

Comments are closed.