Ekolojik YaşamManşet

[Yazı dizisi]: Paylaşımcı toplulukların yükselişi ~3~

0

Shareable.net’te Cat Johnson tarafından yayınlanan dosyayı, Yeşil Gazete gönüllü çevirmenlerinden Özde Çakmak ve Müşerref Bayraktaroğlu‘nun çevirileriyle, üç parça halinde sunmaya devam ediyoruz.

***

Büyümeden Sonrası Enstitüsü (Post-Growth Institute)

“Daha büyükten daha iyiye” sloganıyla yola çıkan Büyüme Sonrası Enstitüsü, ekonomik bir kapsam içinde insanların paylaşım kavramlarını dile getirmeleri için platform sağlıyor. Tüketimi ve ekolojik ayak izimizi azaltmak için çaba harcayan Avustralya merkezli enstitü, paylaşım topluluklarını ve öne çıkan paylaşım savunucularını destekliyor ve tanıtıyor. Toplum ve ağ-kurma etkinlikleri düzenliyor (örn; “Beleş Para Günü”). Konuyla ilgili bir çok makale ve kaynağa imza atıyor.

diyor Büyüme Sonrası Enstitü kurucusu Donnie Maclurcan. Paylaşım, bu dünyanın herkese yeteceğini, pay kapmak  için sağlıksız bir rekabete girmenin gerekmediğini hatırlatıyor bizlere.” “Paylaşarak,” diye ekliyor, “hiçbir halta yaramayan statü kıskançlığını ve özel mülkiyetin ‘çağdaş’ toplumun simgesi olduğu düşüncesini, hem de yerine doğru ve güzel şeyler koyarak, lağvedebiliriz.”

Maclurcan paylaşımın yeni bir adet olmadığının altını çiziyor; tek fark günümüzde teknolojinin nimetlerinden faydalanıyor olmamız.” “Ortak kullanım modellerine geri dönüş,” diyor, “zimmetleme ile ilgili eski çağa ait bilgelikleri, etkin paylaşımı kolaylaştıran güçlü dijital platformların sağladığı yeni nimetlerden faydalanan modern bir bağlama taşıma yeteneğine sahip.”

 

San Fransisco Ortakları (Sharers of San Francisco)

Yeni paylaşım ekonomisi ile ilgilenen insanları bir araya getirmek için kurulan San Fransisco Ortakları paylaşım hareketine  katılanların diğer paylaşım tutkunlarıyla tanışıp birbirlerinden öğrenecekleri ve bağlantı kuracakları davetler, yemekler ve toplantılar düzenlemekte.

Grubun kurucusu ve yakında çıkacak olan Paylaşılabilir Hayat adlı kitabın yazarı Chelsea Rustrum “San Fransisco Ortakları’nı eşsiz kılan,” diyor, “paylaşmaktan zevk duyan insanları bir araya getirmemiz. Asıl seslerini duyurması gereken, “Daha çok paylaştıkça, adil bir ekonomi modelinin oluşmasının önünü açıyoruz,” bu insanlar: P2P kurucuları, Airbnb hosts,  couchsurfers, birlikte çalışan mavens,ortak araba kullananlar ve ride sharing advocates. Eğitici sohbetler için yalnızca eşdüzeyde Pazar kurucularını çağırmakla kalmıyoruz,” diyerek sözlerine devam ediyor. “Bunun yerine, Ortak Mutlu Saatler ya da İmece Günü gibi yapısal olmayan günlerde kullanıcılar ve kurucuları bir araya getiriyoruz… doğru insanları konuşturuyor ve sohbetler ve potansiyel ortaklıklar ile birbirimize yardımcı oluyoruz.”

 

Ortaklaştırma Okulu (School of Commoning)

School of Commoning, yerel ve küresel Müştereklere*  erişen insanların oluşturduğu dünya çapında bir topluluktur. Bu amaçla atölye çalışmaları, seminer ve kurs hizmetleri veriyor ve paylaşım savunucuları ve destekleyicilerinin iletişim kurması için gelişen bir online yapıya sahip.

” Ortaklaştırma Okulu, Müştereklerin yönetimi, korunması ve oluşturulmasında bireysel ve ortaklaşa becerilerin gelişmesi için çalışıyor.” diyor okulun kurucularından George Por.  “Müşterekler, özel bireysel kazanım için sahiplik aracılığıyla değil iyi bir hayat için ihtiyaç duyulan kaynakların idaresi aracılığı ile, müşterek paylaştığımız şeylerdir. Dürüstlüğün, karşılıklı iyiliğin ve ilişkilerin, ürünlerin ve hizmetlerin metalaştırılmasını ikame etmesine dair örnekleri giderek artan sayı ve yaygınlıkta görüyoruz.”

Por, topluluk oluşturmanın Müştereklere dayalı bir toplum ve dünya yaratmada anahtar etmen olduğuna vurgu yapıyor.

‘Paylaşımla ilgili Topluluklar oluşturmak, yaşamak istediğimiz dünyaya giden yolun anahtarıdır.’’ diyor. “Bu amaca ulaşmanın  pratik bir yolu bu. Sadece fikirler hakkında konuşan değil, yeni araçları öğrenmeyi ve kullanmayı deneyerek öğrenen topluluklar olmadan, bize saçmalık ve karışıklıktan başka bir şey sunmayan mevcut yapıları yeniden üretmiş oluruz sadece…”

Editörün notu: Müşterekler, ya da Ortaklar, devlet dahil kimsenin mülkiyetinde olmayan ve belli bir bölgedeki halk/paydaşlar tarafından kullanılan doğal kaynaklara verilen genel isim. Türkiye’de meralar buna en bilinen örnek.

 

Las Andias

İber yarımadası merkezli Las Andias kooperatifi, bireyden bireye etkileşim (P2P) araçlarına dayanan bir “yeniden dirilmiş” ekonomik modeli için mücadele ediyor. “The P2P Mode of Production: an Indiano Manifesto” (P2P Üretim Modeli: Bir Yerli Manifestosu) adlı kitabın da arkasındaki grup olan Las Indias, insanlara paylaşım ekonomisinin yararlarıyla ilgili eğitim veriyor, Müşterekleri tanıtıyor ve paylaşım hareketi katılımcıları arasında bağlantı kuruyor.

 

Ortaklaşa Muhabbetler (Collaborative Chats)

Collaborative Chats, işbirlikçi tüketim hareketin liderlerini, katılımcılarını ve konuyla ilgilenenleri San Fransisco’da aylık panel ve tartışmalarda bir araya getiriyor. Shareable’ın da eş-kurucusu olduğu bu sohbetler, Y Jenerasyonunun neden ve nasıl “sahip olmaktan çok paylaşmaya ilgi duyduğunu” tartışmaktan, paylaşım hareketinin yayılması için ilgi çekme ve finans sağlama konularına kadar geniş bir yelpazeyi içeriyor.

 

Pay Takası (Share Exchange)

ABD’nin ilk yerel ekonomi merkezlerinden biri olan  Share Exchange, Santa Rosa, Calif’te bulunuyor. Share Exchange bir topluluk buluşma yeri, işbirlikçi ortak çalışma sahası, yerel ürünlerin pazarlama alanı ve yerel ekonomileri destekleyen, kar amacı gütmeyen bir kuruluş rollerini taşıyor.

“Share Exchange, yerelleşme hareketinin ve paylaşımcılık hareketinin ortak noktalarındadır.’’ diyor ortak kurucu Kelley Rejala ve devam ediyor: “Biz paylaşımın, değiş-tokuşun ve yerel ekonomik gelişimin emsalsiz bir kesişim noktasıyız.”

Rajala özetle şunları söylüyor: “Mevcut tüketim modelimize devam etmemize olanak yok. En varlıklı, en güçlü ve en fazla kaynak tüketen ülke olarak paylaşımcı bir yaşam şekline geçiş sürecimize bir katkı sağlamak, bunu kolaylaştımak boynumun borcu, diye düşünüyorum.”

“Mekansal olarak da paylaşılan bir yere sahip olarak ve etkinlikleri, sosyal faaliyetleri ve takas etkinliklerini organize ederek, insanların yeni arkadaşlar edinecekleri imkanları sağlıyoruz. Paylaşmak , güvenilir bir insan zinciri ve topluluğu dahilinde zaten kendiliğinden, doğal bir aktivite oluyor.’ diyor.

Mesh Labs

Yazar/girişimci Lisa Gansky’nin kitabı The Mesh: İşletmelerin Geleceği Neden Paylaşımdadırda yer alan ilkelerden hareketle kurulan Mesh Labs, paylaşım ekonomisinde işletmelerin başarı kazanmasına yardım ediyor. Paylaşım hareketinde küresel erişimi  ve liderliğiyle bilinen Gansky ve ekibi, çömezleri ve mevcut şirketleri “topluluklarımızı ve gezegenimizi de geliştiren yeni dalga enformasyon-erkli (information-enabled ) ticaret” hakkında eğitmek için teknoloji, sosyal medya ve toplumsal bağlantılarından yararlanıyor.

 

Paylaşılabilir Avustralya (Shareable Australia)

Kısa süre önce kurulan “Paylaşılabilir Dergisi”nin Avustralya kanalı Paylaşılabilir Avustralya, paylaşım hareketinde yüz yüze ilişkiler kurmayı hedefliyor. Kanal buluşmalar, anti-konferanslar, bit pazarı, paylaşım pazarı ile yerel hareket ve olayların gerçekleşmesine ve duyulmasına katkıda bulunuyor.

Paylaşılabilir Avustralya editörü Darren Sharp, “Paylaşım hareketi temelde siyasetin, ekonominin ve toplumun merkezine Müşterekler-merkezli bir model yerleştirerek 21. yüzyılda gelecek nesiller için mecburen alternatif bir vizyon sağlamaktadır,” diyor. “Müştereklerin ana fikri şudur: Hem somut hem de fikre dayalı Müşterekler, karşılıklı lar adına araçları aradan çıkararak doğrudan amaca (işe gitmek, limon, ansiklopedi) ulaşmamızı sağlayacak şekilde paylaşılabilir.”

Sharp, paylaşım sayesinde, insanların anaakım tüketici kültürünün tektipleştirici tezgahından geçmek yerine kendilerini güvene dayalı ilişkiler, sözüne inanırlığa dayalı bir itibar ve toplumsal birliktelik üzerinden tanımlayabilme olanağına kavuştuklarını belirtiyor.

“Aklın yolu bir; kurduğumuz ilişkiler çok önemli. Bu ilişkiler mutlu ve üretken birey ve toplulukların temelini oluşturuyor.” diyor Sharp, ve ekliyor: “Paylaşım hareketi sayesinde ‘şeylere’ olan bağımlılığımızdan kurtulabilir ve gereksiz materyal sahipliğiyle bilgi birikimimizi paylaşmak, öğrenmek ve diğer insanlarla bağlar kurmak için şahane bir fırsata dönüştürebiliriz.”

 

Öncü Organizasyonlar

Bu yazı dizisinde yer alan grupların çoğu paylaşım dünyasında daha dünkü çocuk sayılır. Uzun süredir bu konuda rehberlik eden oturmuş, öncü paylaşım organizasyonları şunlardır; Kuzey Amerika Öğrenci Kooperatifi; Halka Dayalı Ekonomi Merkezi; Yeni Ekonomi Enstitüsü ve Yeni Ekonomi Vakfı.

 

Ya sizin gruplarınız?

Paylaşım grup ve oluşumlarını araştırdıkça yenilerinin varlığını da öğrendik ve aslında bu konuda çalışan ne kadar çok oluşum olduğunu farkettik. Sizin de bölgenizde neler yaptığınızı öğrenmek ve gruplarınızı diğer oluşumlarla iletişime geçirmekten zevk duyarız. Lütfen atladığımız ya da haberdar olmadığımız grupları yorumlar kısmında yazın, öğrenelim.

 

(Shareable.net, Yeşil Gazete)

-Yazı dizisi sonu-

Yazı dizisinin ilk bölümü için tıklayınız.

Yazı dizisinin ikinci bölümü için tıklayınız.

Yeşil Gazete için çeviren: Özde Çakmak ve Müşerref Bayraktaroğlu

Editör: Durukan Dudu

 

You may also like

Comments

Comments are closed.